Inleiding

Geachte collega,

Voor het derde jaar op rij organiseren we in samenwerking met de Werkgroep Functionele en Reconstructieve Urologie een nascholingsreeks over uro-gynaecologie.

We merken dat klachten van ongewenst urineverlies, een verzakking en de daarmee gepaard gaande seksuele klachten ook anno 2018 nog in de taboesfeer zitten. Slechts een deel van de patiënten die deze klachten ervaart zoekt professionele hulp. TV spotjes over incontinentiemateriaal, die suggereren dat incontinentie een gegeven is, zijn hier mogelijk mede debet aan.

Het scala aan uro-gynaecologische klachten is groot en de manier van aanpak divers. In veel ziekenhuizen vindt behandeling plaats in een multidisciplinaire setting waarin urologen, gynaecologen, bekkenfysiotherapeuten, MDL-artsen, chirurgen, psychologen en seksuologen samen bij iedere patiënt tot een optimale behandeling trachten te komen. Deze nascholing biedt u de mogelijkheid de benodigde kennis hiervoor op te frissen dan wel verder uit te breiden.

Daar waar het zwaartepunt in het programma voorgaande jaren lag bij stress- incontinentie en de behandeling van de overactieve blaas, hebben we dit jaar gekozen voor een bredere insteek. Voor de pauze praten we u plenair bij over de ontwikkelingen op het gebied van de medicamenteuze behandeling van de overactieve blaas. De gevaren die daarbij, met name bij de oudere, kwetsbare patiënt op de loer liggen krijgen bijzondere aandacht. Daarna bespreken we de

fecale incontinentie en het achterste compartiment.

Na de pauze richten we ons aan de hand van casuïstiek op het inzetten van conservatieve therapie en op seksuele klachten na incontinentie chirurgie. De casussen zijn mede geschreven door prof. dr. Jan Paul Roovers, dr. John Heesakkers en dr. Henk Elzevier.

Ik hoop op uw deelname op een van de locaties in den lande.

Met een hartelijke groet,

Dr. Pieter Groenendijk Uroloog, HMC Den Haag