IMH module 6: Trauma binnen de ouder-kindrelatie

Infant Mental Health (IMH) staat voor de zorg voor de allerjongsten. De IMH-visie is erop gericht dat de professional bijdraagt aan het opbouwen van een veilige relatie tussen (aanstaande) ouder(s) en kind.

Wanneer er sprake is van psychotrauma bij hetzij de ouders, hetzij het kind, is het des te meer van belang om te werken vanuit een integrale visie. Vooral complex psychotrauma is een risicofactor voor de (veilige) relatie tussen ouder en kind. Zorgvuldige analyse van de risicofactoren en beschermende factoren is nodig om te weten wat op welk moment, in het proces, de beste port-of-entry zal zijn en de daarbij behorende interventie. Eveneens van groot belang is een goede samenwerking met de ketenpartners vanuit een gezamenlijke visie op wat deze ouder-kindrelatie op dat moment nodig heeft, zodat het kind zich weer optimaal kan ontwikkelen. Binnen de module wordt psychotrauma dan ook geplaatst binnen een contextueel kader om van daaruit te kijken wat de best passende interventie is.

Vragen die aan bod komen zijn:

• Hoe beleven en verwerken zeer jonge kinderen indrukwekkende en zeer ingrijpende gebeurtenissen?
• Op welke signalen moet je letten, wat mag jou als behandelaar niet ontgaan?

Wanneer er bij ouders sprake is van onverwerkt trauma heeft dat invloed op hoe zij over hun kind denken en hoe zij zich gedragen naar hun kind. Op welke signalen moet je dan letten als het gaat om het doen en denken van de ouder?

• Is een trauma van de ouder overdraagbaar op het zeer jonge kind?
• Hoe maak je een vermoedelijk onderliggend trauma bij een van de ouders bespreekbaar?
• Hoe kom je van observatie, analyse en diagnostiek naar een integraal behandelplan?
• Wat te doen als de veiligheid in het geding is? Hoe houden we dan de (jonge) ouders betrokken bij de behandeling?

De volgende onderwerpen komen aan bod:

• traumasensitieve visie en (be)handelen binnen de IMH-visie en het model Port of Entry
• signaleren van (onderliggend) trauma in de ouder-kindrelatie
• het continuüm: toxische stress en relationeel trauma
• de invloed van trauma op de neuro bio sociaal emotionele ontwikkeling binnen relatie ouders/verzorgers
• inleiding in diagnostiek en interventies (vanuit Port of Entry): Ambiance, WMCI, PDI EMDR in relationeel trauma en storytelling, Modified Interaction Guidance, Signs of Safety, Words & Pictures
• In de supervisie wordt nader ingegaan op het toepassen van traumasensitief (be)handelen, traumainterventies en het reflecteren daarop

Daarnaast staat centraal:

• de dimensie veilig gezond en onveilig verstoorde ontwikkeling
• observatie als methodiek
• de integratie somatiek en psyche
• veerkracht en risico factoren
• cultuursensitief werken

Deze module is verplicht om in aanmerking te komen voor:

• DAIMH registratie (IMH-specialist-lid)
• het diploma IMH-specialist

Je volgt eerst module 1; daarna is het mogelijk om in je eigen tempo de route IMH-consulent (voorheen generalist) of de route IMH-specialist te volgen. Module 6 maakt verplicht onderdeel uit van de IMH-specialist route. Om met deze module te kunnen starten moet je al gestart zijn met module 3 (baby-observatie). Deze modules kunnen naast elkaar worden gevolgd. Passend bij het DAIMH-register hanteren we een periode van 5 jaar voor het volgen van alle modules.