Masterclass zingeving en spiritualiteit in de palliatieve zorg
Een 4-daagse masterclass (met een terugkomdag) waar we vanuit de eigen ervaring van de deelnemers op het gebied van palliatief terminale zorg, stervensbegeleiding, rouwverwerking en geestelijke verzorging op zoek gaan naar een passende invulling van het begrip spirituele zorg in de huidige context van de Nederlandse gezondheidszorg, met specifieke aandacht voor de (ondersteunende) expertise van geestelijk verzorgers.Prijzen
Beroepen
Competenties
Sprekers
Carlo Leget
Docent
hoogleraar Zorgethiek aan de Universiteit voor Humanistiek en voorzitter van de richtlijn ‘Zingeving en spiritualiteit in de palliatieve fase’. Carlo is (sinds januari 2023) directeur en medeoprichter van het Centrum voor Rouw en Existentiële waarden.Joep van de Geer
Docent
ervaring als geestelijk verzorger in de (ambulante) ouderenzorg, ziekenhuiszorg en op dit moment hospicezorg in Academisch Hospice Demeter. Joep is gepromoveerd op de implementatie van de richtlijn ‘Zingeving en spiritualiteit in de palliatieve fase’ via een multicenter trial in ziekenhuizen, medeauteur van de richtlijn ‘Leven tot het einde!’ en werkzaam bij het Leger des Heils.Yvonne Engels
Docent
hoogleraar zingeving in de gezondheidszorg in het Radboudumc te Nijmegen. Zij werkte 15 jaar als verloskundige waarna ze in 1998 in Maastricht haar master gezondheidswetenschappen in Maastricht behaalde. In 2005 promoveerde ze in Nijmegen op de praktijkvoering van huisartsen in Europa. In 2006 startte zij bij Kris Vissers als onderzoeker in proactieve palliatieve zorg. Sinds 2019 is zij hoogleraar zingeving in de gezondheidszorg waarbij ze zich focust op de communicatie tussen zorgprofessional en patiënt.Beschrijving van de cursus
Veel professionals in de gezondheidszorg verlenen zorg aan bewoners, patiënten of cliënten die ernstig ziek zijn, toenemende kwetsbaarheid ervaren en (daardoor) palliatieve zorg behoeven, en aan hun naasten. Vanuit de definitie van palliatieve zorg van zowel de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO, 2002) als de Nederlandse definitie uit het kwaliteitskader palliatieve zorg (IKNL/Palliactief, 2017), wordt nadrukkelijk aandacht gevraagd voor de dimensie van zingeving en spiritualiteit. Het begrip zingeving en spiritualiteit roept diverse beelden op bij de verschillende zorgverleners, wat een risico is voor juiste afstemming van zorg. De richtlijn ‘Zingeving en spiritualiteit in de palliatieve fase’ (Pallialine, 2018) geeft een theoretisch en praktisch kader om op een goede manier aandacht te hebben voor zingeving. Deze richtlijn gaat uit van de eigen verantwoordelijkheid van iedere zorgverlener, rekening houdend met een expertrol voor de geestelijk verzorger. Op veel plaatsen wordt op basis van dit document door zorgverleners gezocht naar mogelijkheden om geïntegreerde en multidisciplinaire spirituele zorg te ontwikkelen.
Doelgroep
We streven naar een multidisciplinair samengestelde groep van bij voorkeur 50% geestelijk verzorgers en 50% professionals afkomstig uit andere disciplines (artsen, verpleegkundigen, maatschappelijk werkers, psychologen en leidinggevenden). Duo’s uit dezelfde organisatie (geestelijk verzorger met andere discipline) zullen voorrang krijgen.
Inhoud
Deze masterclass Zingeving en Spiritualiteit wordt al vele jaren en met groot succes gegeven. Het programma is gericht op verdieping van kennis en het verruimen van de eigen vaardigheden ten aanzien van de verkenning cq. begeleiding van zingeving / spirituele behoeften van patiënten en naasten op basis van eigen casuïstiek van de deelnemers. Ook is het programma gericht op de vertaalslag van de aangeboden stof naar de eigen praktijk, naar directe collega’s (zowel uit de eigen als uit andere disciplines) als naar de gehele organisatie (zichtbaar maken van zingeving en spiritualiteit in de cultuur en beleid van de organisatie).
Vanuit de eigen ervaring van de deelnemers op het gebied van palliatieve zorg, stervensbegeleiding, rouwverwerking en geestelijke verzorging zoeken we naar een passende invulling van het begrip zingeving in de huidige context van de Nederlandse gezondheidszorg, met specifieke aandacht voor de (ondersteunende) expertrol van geestelijk verzorgers.
Aan bod komen thema’s als
- Sociokaart en verbinding met eigen zingeving
- Het verkennen van spiritualiteit
- Interdisciplinariteit: verpleegkundige en medische zorg voor zingeving
- ‘Dreipass der Seelsorge’; gelaagdheid in communicatie
- Innerlijke ruimte en stervenskunst
- Scholing over zingeving
Op 11 april 2025 is er een gezamenlijke terugkomdag. Die dag worden praktijkervaringen en casuïstiek uitgewisseld en worden tevens de projecten besproken waaraan de deelnemers in de voorbije maanden hebben gewerkt (opdracht hiervoor wordt uitgereikt op de 4e dag van de masterclass).
Het programma wordt geleid door Joep van de Geer, Geestelijk Verzorger, samen met Lotte Vonken, Specialist Ouderengeneeskunde, kaderarts & trainer palliatieve zorg.
FiniVita
