Diabetes mellitus bij kwetsbare ouderen

In 2030 zullen er in Nederland naar schatting ruim 4 miljoen 65-plussers zijn (bijna 25% van de totale bevolking) en ca. 1 miljoen 80-plussers. Door toename van de hoeveelheid 80-plussers neemt ook het aantal kwetsbare ouderen toe. De prevalentie van diabetes mellitus (DM) type 2 zal stijgen naar ongeveer 8% van de totale bevolking. (www.cbs.nl geraadpleegd augustus 2023) Diagnostiek en behandeling van DM zal dus steeds meer gaan voorkomen in het dagelijks werk van de huisarts. Hoewel er nog steeds geen duidelijke definitie is van het begrip kwetsbaarheid, bestaat die doelgroep grotendeels uit mensen van hoge tot zeer hoge leeftijd die veelal chronisch ziek zijn met lichamelijke, psychische, communicatieve en/of sociale beperkingen.

Bij ouderen met DM zien we toename van comorbiditeit (zoals hypertensie, Hart- en vaatziekten (HVZ) en nierinsufficiëntie) en voortijdige mortaliteit (levensverwachting neemt na ontstaan van DM af).

De behandeling van kwetsbare ouderen met DM verschilt van die bij ‘gewone’ volwassenen voor wat betreft behandeldoelen, cardiovasculair risicomanagement, glycemisch management, preventie van complicaties en het alert zijn op geriatrische syndromen. Het beleid verandert van scherpe glycemische controle naar preventie van hypoglycaemie met kwaliteit van leven primair.

De cursus ‘Diabetes mellitus bij kwetsbare ouderen’ is grotendeels gebaseerd op de multidisciplinaire richtlijn ’Verantwoorde Diabeteszorg bij kwetsbare ouderen thuis en in verzorgings- of verpleeghuizen‘, van Verenso (2011), de NHG-standaard ‘Diabetes mellitus type 2’ (2023), NIV-richtlijn ‘DM2 in de tweede lijn’,de NIV-richtlijn ‘Farmacotherapie van zeer hoog risico patiënten met diabetes mellitus type 2’ (2021) en belangrijke Randomised Controlled Trials en/of meta-analyses gepubliceerd na afbakening gebruikte literatuur in bovenstaande richtlijnen.

In deze cursus zal geen aandacht besteed worden aan type 1 diabetes mellitus of diabetes mellitus type MODY 1 of 2.