Comprehensive Assessment of At Risk Mental States (CAARMS)

Uitgangspunten

CAARMS is het meetinstrument waarmee vastgesteld kan worden of iemand at risk is voor het ontwikkelen van een psychose. De uitkomst kan zijn: geen risico, Ultra Hoog Risico (UHR) of psychose. Bij een UHR-profiel is vroegtijdig cognitieve gedragstherapie bieden effectief en kostenbesparend in het voorkomen van een psychose.

Bij constatering van psychose wordt snel doorverwezen naar specialistische behandeling om de duur van onbehandelde psychose zo kort mogelijk te houden. Het is dus van belang dit instrument te gebruiken in de context van vervolgmogelijkheden.

De CAARMS is een semigestructureerd interview, waarbij op basis van startvragen – omtrent allerlei psychose klachten en subklinische varianten daarvan – een beeld wordt verkregen van de mate van psychopathologie op dit gebied. Per antwoord wordt doorgevraagd naar de aard, ernst, impact en frequentie van het symptoom. Bij de toepassing en het juist scoren ervan is achtergrondkennis van psychose belangrijk.

Zorgstandaard Psychose

De CAARMS is in wetenschappelijk onderzoek gebruikt om UHR en psychose vroegtijdig te detecteren en is hierin effectief. De Zorgstandaard Psychose 2017 adviseert daarom om met dit instrument UHR te onderzoeken.

Behalve als voorspeller van psychotische stoornissen blijkt de UHR-status ook steeds meer een voorspeller voor een ongunstiger beloop van andere psychische aandoeningen en voor slechter functioneren op langere termijn. Psychosesymptomen, ook subklinisch, zijn een graadmeter voor de algehele ernst van psychopathologie. De zorg bij UHR is daardoor breder inzetbaar dan alleen als preventie bij psychotische stoornissen in de specialistische GGz. Mede daarom wordt bredere toepassing van de screening, bijvoorbeeld in de eerste lijn bij POH-GGz en in de basis GGz momenteel experimenteel ingezet en onderzocht. In elk geval hoort vroege opsporing via de screening op UHR binnen de specialistische GGz bij de standaardzorg. Kort gezegd wordt vroegdetectie middels de CAARMS momenteel breed in de praktijk geïmplementeerd.

Oorsprong CAARMS

Door de onderzoeksgroep van Pat McGorry, Universiteit Melbourne, Australië, is een groep hulpzoekende jongeren in beeld gebracht met een zogenaamd At Risk Mental State-profiel (ARMS): een kans van 30-35% om binnen een jaar psychotisch te worden. Op basis van dit onderzoek is CAARMS ontwikkeld in Melbourne door professor Alison Yung, nu hoogleraar psychiatrie aan de universiteit van Manchester. De sensitiviteit van het meetinstrument ligt vooral bij het onderscheiden van de diverse subklinische symptomen en de ernst en de frequentie waarin deze aanwezig zijn.

In Nederland vond van 2008 tot 2012 de EDIE.NL-studie (Early Detection and Intervention Evaluation Nederland) plaats naar het voorkomen van psychose, waarin gebruik werd gemaakt van CAARMS. Uit deze studie is gebleken dat met behulp van CAARMS een verhoogd risico op een eerste psychose gedetecteerd kan worden bij hulpzoekende cliënten in de GGz en effectief behandeld kan worden met cognitieve gedragstherapie.

6% van alle hulpzoekende mensen loopt het risico een psychose te ontwikkelen en 2% van die hulpzoekende mensen loopt het risico binnen drie tot vijf jaar daadwerkelijk psychotisch te worden. De belangrijkste boodschap van de studie is dat dit aantal ongeveer te halveren is tegen lagere kosten in vergelijking met helemaal niets doen. Dit is een belangrijke stap naar de GGz van de toekomst die erop gericht zal zijn om chronische stoornissen met een ongunstige prognose te reduceren.