Toezichthoudend Medewerker Stralingshygiëne voor Mondhygiënisten - BASIS

Sinds 2006 mogen mondhygiënisten primaire cariës behandelen, anesthesie geven en röntgenopnamen maken. De kennis en vaardigheden hiervoor zijn opgenomen in de opleiding. Daarbij mochten zij in opdracht van een tandarts, “functioneel zelfstandig” met betrekking tot de behandeling van primaire cariës deze werkzaamheden uitvoeren. Voor het maken van röntgenfoto’s bleef echter toezicht van een tandarts nodig.

In het tijdelijk besluit zelfstandige bevoegdheid geregistreerd-mondhygiëniste van 17 mei 2019 zijn deze bevoegdheden bij wijze van “experiment” uitgebreid. Zo Is in artikel 4 en artikel 8 opgenomen dat de geregistreerd-mondhygiënist, vooralsnog voor de periode 2020-2025, geen opdracht meer nodig heeft van een tandarts voor het uitvoeren van genoemde handelingen. De mondhygiënist moet dan wel relevante scholing hebben gevolgd en geregistreerd staan in het BIG-register met deze kennis (de geregistreerd-mondhygiënist). In artikel 6.3.b staat dat de geregistreerd-mondhygiënist in staat moet zijn tot “het diagnosticeren van aandoeningen op het gebied van cariologie en parodontologie”. Daarvoor mogen intraorale röntgenopnamen worden toegepast. Dat betekent dus dat de mondhygiënist die intraorale opnamen zelfstandig mag indiceren en uitvoeren. Panoramische opnamen of Conebeam CT vallen buiten deze bevoegdheid.

Met de uitbreiding van de bevoegdheden moet ook het kennisniveau van de mondhygiëniste evenredig worden uitgebreid. Dat betekent dat zij/hij meer kennis moet hebben van pathologie in het hoofd-halsgebied. Als de mondhygiëniste ook de bevoegdheid krijgt om zelf röntgenapparatuur te beheren, moet ook de kennis van de straling, de gevaren van straling, mogelijkheden tot bescherming en de relevante wet- en regelgeving aanwezig zijn. In artikel 3.3 van het tijdelijk besluit is vastgelegd dat de mondhygiëniste de opleiding “TMS tandheelkunde basis” moet hebben gedaan om zich in het BIG-register te kunnen laten inschrijven als geregistreerd-mondhygiënist.

Dit betreft in eerste instantie de basiscursus waarin alle relevante kennis voor het beheren van röntgenapparatuur, het indiceren van de röntgenopnamen en het interpreteren en diagnosticeren van die opnamen wordt behandeld, gericht op de verantwoordelijkheid van de mondhygiëniste. Daarnaast is er, zoals ook in de wet is voorgeschreven, een herhalingscursus die elke 5 jaar moet worden gevolgd, om de kennis up-to-date te houden.

Het is belangrijk erop te wijzen, dat een verantwoord gebruik van röntgenstraling niet alleen berust op toepassing van de maatregelen voor stralingsbescherming, maar ook op een juiste indicatiestelling voor en interpretatie van de röntgenopnamen. Het doel van het gebruik van straling is immers het verkrijgen van informatie in het kader van de behandeling van de patiënt en ten behoeve van de klinische beslissingen. Zonder een goede interpretatie immers is het gebruik van straling nutteloos en geeft dus een ongewenste belasting voor de patiënt. Voor het overige is de inhoud vergelijkbaar met de inhoud TMS voor de tandarts, zoals opgenomen in bijlage 5.2, onderdeel B2 van de ministeriële Regeling basisveiligheidsnormen stralingsbescherming (zie bijlage).