Multidisciplinaire conferenties Trechter Ouderenmishandeling

In het arrondissement Midden-Nederland heeft vorig jaar oktober de primeur plaatsgevonden, van de unieke reeks vakoverstijgende bijeenkomsten over financiële misleiding van ouderen. De regionale benadering en multidisciplinaire insteek met specifieke kennisdragers inclusief vakoverstijgende deelnemers, bleek een alom gewaardeerde combinatie. Bijzonder is dat de opzet van het praktijkgerichte dagprogramma geheel is voortgekomen vanuit persoonlijke ervaringen. Na deze succesvolle introductie volgt nu een verdere landelijke uitrol in de overige gerechtelijke arrondissementen van Nederland.

Ouderenmishandeling en meer specifiek financieel ouderenmisbruik, is een actueel aandachtsgebied. Dit specifieke onderwerp vormt grote ethische, medische en juridische uitdagingen. Zeker in deze sterk veranderende tijd verdient dit prioriteit en blijken ouderen extra kwetsbaar. Gelet op de huidige economische en maatschappelijke omstandigheden inclusief digitale ontwikkelingen, is een verbreedde kennisverdieping en inhoudelijke aanscherping van een justitieel opvolgingsbeleid urgent te noemen.

Het doelmatig voorkomen en verantwoord in bescherming nemen van ouderen vormt momenteel een van de meest urgente sociale en professionele thema’s. Financieel misbruik van ouderen is niet nieuw, want in 2019 was dit al de meest gerapporteerde vorm van ouderenmishandeling. Oorzaken van financiële misleiding van ouderen liggen veelal op diverse terreinen. Daartoe is vakoverstijgend inzicht en kennisdeling voor alle betrokken professionals vanuit verschillende invalshoeken uiterst relevant.

De eerste stap voor een doelmatige oplossing, ligt vanzelfsprekend primair bij de eigen verantwoordelijkheid van ouderen zelf. Zij dienen tijdig de juiste voorwaarden en omstandigheden te creëren, om financiële uitbuiting te voorkomen. Naast de juiste voorzorgsmaatregelen, vormen vereenzaming, (digitale) weerbaarheid en het tijdig signaleren van eerste vermoedens, of daadwerkelijk constateren van concrete misstanden, belangrijke aandachtsgebieden.

De denkbeeldige trechter van financiële uitbuiting schetst een complexe systematiek, waarin ouderen kunnen wegzakken en stap voor stap worden geïndoctrineerd, geïsoleerd en misleid. Diverse aspecten dragen er in verschillende fasen toe bij dat ouderen geleidelijk de grip op hun eigen positie kwijtraken. Vervolgens verliezen zij het inzicht in hun financiële situatie, inclusief het overzicht op hun persoonlijke bezittingen. Ouderen worden doelgericht meegezogen in deze dubieuze trechter van financiële en materiele misleiding. Zij raken verstrikt in de ingewikkeldheid van verstoorde relaties, ethische normen en waarden, medische beoordelingen, beschermingsmaatregelen en juridisch getouwtrek.

De actuele status van financiële misleiding van ouderen, vraagt daarvoor om meer gezamenlijke prioriteit vanuit een multidisciplinaire kijk. Zonder efficiënte samenwerking van professionals kan financiële misleiding niet worden voorkomen, of doelgericht worden opgetreden om geconstateerde misstanden effectief een halt toe te roepen. Bij het initiëren van essentiële vervolgstappen om ouderen te behoeden of effectief in bescherming te nemen, blijkt op dit cruciale kantelmoment nog extra winst te behalen die recht doen aan de positie van betrokken ouderen.

Met elkaar vormen we de sleutel naar adequaat handelen!

Twee sprekers zijn vanuit hun expertise betrokken geweest bij televisieprogramma’s die onlangs aandacht hebben gegeven aan financiële misleiding van ouderen en de complexiteit daarvan.

Daaruit blijkt dat iedere op zichzelf staande kwestie uniek is en gekenmerkt wordt door een zeer aangrijpend procesverloop, met grote consequenties voor betrokken ouderen en hun omgeving.