Single Session Therapy

De kern van SST is dat er laagdrempelige, effectieve, opzichzelfstaande interventies beschikbaar zijn die mensen op eigen initiatief in kunnen zetten op het moment dat ze hulp nodig hebben. In deze training ontdek en ervaar je het effect van SST, zowel vanuit de professionele invalshoek als vanuit het cliëntperspectief. Je leert hoe je jouw professionele gereedschapskist in kunt zetten om mensen in één sessie vooruit te helpen.

Wat is SST?

SST is op zich geen specifieke therapeutische- of coachingsmethode, geen theoretische stroming. Er kunnen allerlei technieken en manieren van aanbieden gebruikt worden, van een korte digitale zelfhulpinterventie tot een inloop service voor families. In deze training behandelen we een specifieke vorm van SST: een op zichzelf staand gesprek. Zonder protocol maar met een structuur om te zorgen dat het gesprek zo effectief mogelijk is.

SST is een manier van aanbieden, een attitude. Een nieuwe manier om je therapeutische kennis en ervaring toe te passen en daarmee het aanbod voor je cliënten te vergroten.

Het doel is niet om alle problemen in één keer te bespreken en op te lossen. Het hoeft ook niet per se bij één sessie te blijven. Waar het om draait is dat je elke sessie benadert alsof het de enige zou kunnen zijn. Je werkt samen om alles uit die ene sessie te halen en te zorgen dat die compleet is zodat de cliënt goed zelf verder kan.

SST: ontstaan en onderzoek

SST is onder deze naam ontstaan in de jaren '80, voortkomend uit een observatie in de praktijk: veel mensen komen maar één keer voor hulp, en verrassend genoeg blijkt een groot deel tevreden met het resultaat van die ene sessie. Deze constatering leidde tot de vraag: als één sessie voor veel mensen voldoende is voor waar ze op dat moment mee zitten, hoe kunnen we onze dienstverlening dan zo inrichten dat we het maximale uit die ene sessie halen? Van daaruit is SST verder onderzocht en ontwikkeld.

Recent is het grootste systematische overzichtsonderzoek ooit gepubliceerd over de effectiviteit van single-session interventies bij psychische problemen (Schleider, 2025). Dit onderzoek analyseerde 24 systematische reviews met in totaal 415 unieke studies.

Bij 20 van de 24 reviews werden significante positieve effecten gevonden op belangrijke uitkomsten zoals depressie, angst, middelengebruik en het zoeken van verdere hulp. Deze positieve effecten werden zowel bij kinderen als volwassenen gevonden en hielden 1 tot 12 maanden aan. Dit onderzoek laat zien dat voor sommige mensen en in bepaalde situaties single-session interventies mentale gezondheid op zowel korte als lange termijn kunnen verbeteren. Dit betekent niet dat SST andere vormen van therapie en begeleiding moet vervangen. Veel mensen, vooral degenen met complexe of chronische problemen, zullen intensievere therapie nodig hebben. SST biedt met de laagdrempelige hulp met minimale tijdsinvestering en kosten wel een waardevolle aanvulling voor een flexibel systeem van ondersteuning.

Overtuigingen aan de basis van de SST-mindset

1. Verandering in het moment is mogelijk

Verandering is onvoorspelbaar en wordt beïnvloed door veel factoren, maar één sessie kan genoeg zijn om een gewenste beweging in gang te zetten. Hoewel niet alles direct opgelost hoeft te worden, kan zo’n gesprek wel een keerpunt zijn dat iemand op weg helpt.

2. Elke sessie staat op zichzelf

Elke sessie wordt benaderd als een op zichzelf staand moment, compleet en potentieel voldoende, met de focus op wat op dat moment het meest waardevol is. Het 'one-at-a-time'-principe sluit vervolg niet uit, maar benadrukt dat elke sessie behandeld wordt alsof het de enige is, terwijl er altijd ruimte blijft voor extra hulp indien nodig.

3. De cliënt staat centraal

De focus ligt op de eigen krachten en oplossingen van de cliënt, met de professional in een ondersteunende rol om structuur te bieden en de cliënt verder te helpen. Het is een open, gelijkwaardige samenwerking waarin de cliënt leidend is en de professional zijn of haar expertise inzet waar nodig en gewenst.

4. Focus op de huidige situatie

Vastlopen en uit balans raken komt altijd door een samenloop van omstandigheden. Met de snelle beschikbaarheid en de focus op de huidige situatie kan SST direct relevante hulp bieden, juist wanneer de behoefte aan steun en de motivatie tot verandering het grootst zijn.