Stralingsbescherming voor medisch specialisten die gebruik maken van röntgenapparatuur - 2025-I (Sassenheim)

Algemeen

Het onderzoeken of behandelen van patiënten met röntgenstraling is een handeling die is voorbehouden aan artsen (Wet BIG), waarvoor onder meer formele deskundigheid op het gebied van de stralingsbescherming is vereist (Besluit basisveiligheidsnormen stralingsbescherming, Bbs en de Regeling stralingsbescherming medische blootstelling). Met deze opleiding kan de vereiste deskundigheid worden verkregen door artsen die gebruik maken van röntgenapparatuur. Voor de vereiste bekwaamheid is vaardigheidstraining, bijvoorbeeld tijdens de medische specialisatie en door een applicatietrainingen op een specifiek röntgenapparaat tevens noodzakelijk.

De opleiding is erkend door de overheid conform de Regeling stralingsbescherming medische blootstelling, 22 januari 2018, Stcrt. Nr. 2758, artikel 3.

De inhoud van de opleiding is vastgesteld door de opleidingscommissie van Boerhaave Nascholing, in overleg met vertegenwoordigers van de Beroepsverenigingen en mede op grond van door de overheid gepubliceerde eisen.

De wettelijke eindtermen van de opleiding zijn beschreven in de Regeling basisveiligheidsnormen stralingsbescherming (Stcrt. Nr. 1349, 10 januari 2018, bijlage 5.3, onderdeel A).

Doel van de opleiding

De opleiding stralingsbescherming voor medisch specialisten die gebruik maken van röntgenapparatuur richt zich op de medisch specialist die röntgenstraling hoofdzakelijk ondersteunend gebruikt bij interventies. De medisch specialist voert de handelingen met röntgenstraling zelf uit, of geeft daarvoor opdracht. Hij is daarbij eindverantwoordelijke voor de individuele blootstelling van patiënten, proefpersonen en andere medisch blootgestelde personen.

De opleiding richt zich in de eerste plaats op de invulling van deze eindverantwoordelijkheid, d.w.z. dat de medisch specialist zich bewust is van het feit dat:

• hij vooraf keuzes moet maken of het verantwoord is om röntgenapparatuur te gebruiken om zijn medische doel te bereiken en zo ja, welk röntgenapparaat daar verantwoord voor kan worden ingezet (rechtvaardiging)
• hij vervolgens keuzes moet maken om de röntgenapparatuur op een ver-antwoorde manier te gebruiken, voor de patiënt (optimalisatie) én voor zichzelf en zijn omgeving (optimalisatie en dosislimitering).

Daarnaast heeft de opleiding tot doel om de medisch specialist een gesprekspartner te laten zijn van personen die betrokken zijn bij de medische blootstellingen waarvoor de specialist verantwoordelijk is. Dat is in de eerste plaats de patiënt en kunnen verder zijn de laborant en ander ondersteunend medisch personeel, de klinisch fysicus, de toezichthoudend medewerker stralingsbescherming, de stralingsbeschermingsdeskundige, maar ook bijvoorbeeld leveranciers van röntgenapparatuur.

Doelgroepen

De opleiding is bestemd voor medisch specialisten (al dan niet in opleiding) die verantwoordelijkheid krijgen voor medisch gebruik van röntgenapparatuur voor planning, interventie of verificatie. Het betreft met name (maar niet uitsluitend) cardiologen, chirurgen, orthopeden, urologen, anesthesiologen, maag-, darm-, leverartsen en longartsen. 

Deze opleiding is niet bedoeld voor radiologen (inclusief interventieradiologen en nucleair radiologen) en radiotherapeuten-oncologen. Voor hen organiseert Boerhaave Nascholing een specifieke opleiding.

Deze opleiding is ook niet bedoeld voor bedrijfsartsen die de erkenning stralingsarts willen behalen en niet voor tandartsen en/of MKA-chirurgen die specifiek met een cone beam CT (CBCT) werken. Voor hen gelden andere deskundigheidseisen op het gebied van de stralingsbescherming.

Vanwege het belang van stralingsbescherming voor zowel patiënten als medewerkers, wordt het aanbevolen de opleiding stralingsbescherming aan het begin van de opleiding tot medisch specialist te volgen. Tevens voorkomt deelname aan het begin van de specialistenopleiding eventuele vertraging bij de inschrijving in het specialistenregister (RGS) vanwege een ontbrekend diploma.