Prehabilitatie voor een oncologische behandeling

Een zware oncologische operatie is met name voor oudere of kwetsbare patiënten een ‘major life event’ waarvan zij vaak moeilijk herstellen.

Het postoperatief verloop kenmerkt zich bij deze groep door een hoog risico op postoperatieve complicaties en een langdurig of zelfs permanent functieverlies. Bij patiënten die ouder zijn dan 70 jaar krijgt 30% te maken met het verlies van één of meer ADL-activiteiten.

Patiënten met een goede preoperatieve fysieke fitheid herstellen beter dan patiënten met een matige of slechte conditie. De preoperatieve periode kan de patiënt gebruiken om zijn fysieke fitheid te verbeteren of er in ieder geval voor te zorgen dat deze niet achteruit gaat. Fysiotherapeuten vanuit zowel de eerste als de tweede lijn zijn bij uitstek de geschikte zorgprofessionals om de patiënt daarbij te begeleiden. Het perioperatieve traject speelt zich af binnen en buiten de ziekenhuismuren, start bij de diagnose en eindigt 3 - 6 maanden na de operatie. Een standaard protocol schiet te kort bij deze patiëntengroep. Om de begeleiding goed te geven, heeft de fysiotherapeut kennis nodig over het trainen van spierkracht en uithoudingsvermogen bij deze specifieke groep. Deze kennis is nodig om de patiënt een goed onderbouwde en gepersonaliseerde training aan te bieden of adviezen te geven.

In de cursus zal er ook aandacht zijn voor de organisatie en implementatie van de preoperatieve zorg. Een preoperatieve behandeling past goed binnen de huidige ontwikkelingen in de gezondheidszorg met steeds meer aandacht voor preventie en behoud van zelfredzaamheid. In Nederland is er al een aantal ziekenhuizen die de preoperatieve zorg bij een aantal operaties standaard aanbiedt, maar het is zeker nog geen reguliere zorg in Nederland. Alhoewel er vanuit de fysiotherapie al ruim 15 jaar onderzoek naar wordt gedaan en implementatietrajecten zijn gestart, is er nog een weg te gaan om dit voor de fysiotherapie interessante terrein verder te ontwikkelen.