EMDR bij preverbaal trauma

Inhoud

Hoe kan je preverbaal trauma verwerken, zodat er ruimte ontstaat voor herstel, inhalen en voortgang van de ontwikkeling? In deze workshop is er ruime aandacht voor de behandeling van infants (0 tot 4 jarigen), maar we zullen ook stilstaan bij de oudere kinderen bij wie een vermoeden is van een preverbaal trauma. Zowel wanneer het verhaal bekend is, als wanneer daar slechts beperkte aanwijzingen voor zijn. Infants kunnen allerlei traumatische gebeurtenissen meemaken zoals intrusieve medische handelingen, seksueel misbruik en andere vormen van mishandeling, maar ook ongevallen, verwaarlozing en huiselijk geweld. Herinneringen aan deze gebeurtenissen zijn ontstaan in de zgn preverbale fase en dus niet op bewust nivo toegankelijk. Bij deze jonge kinderen is het dan ook moeilijk te zien in hoeverre er sprake is van traumatisering. Door hun beperkte cognitieve ontwikkeling is verbale communicatie over ingrijpende gebeurtenissen niet of beperkt mogelijk. Soms zie je na enige tijd gedragsveranderingen bij dagelijkse handelingen die eerder geen probleem vormden (verzet bij verschonen, bij tandenpoetsen e.d.). Dit gedrag kan echter ook gekoppeld zijn aan de ontwikkelingsfase. Het diagnostisch beeld wordt duidelijker wanneer gedragsveranderingen (verzet, verdriet maar ook submissie!) zich voordoen bij soortgelijke traumatische ervaringen zoals nieuwe medische behandelingen maar ook wanneer hun emotionele ontwikkeling stagneert. De link naar de onverwerkte traumatische gebeurtenissen ligt dan voor de hand. De ouder kan soms uit angst of schuldgevoel, maar ook door eigen traumatisering, niet goed meer als steunfiguur en opvoeder optreden. Door een klachtbestendigend interactiepatroon kunnen gedragsproblemen van het kind zelfs verergeren. De omgeving gaat denken aan ADHD of ASS… Artsen, psychologen en politiefunctionarissen vertellen de ouders nog vaak dat preverbaal trauma niet echt wordt opgeslagen. Wij zien echter dat de ontwikkeling -inclusief de hechtingsrelatie- alleen maar meer ontregeld raakt als behandeling wordt uitgesteld.