Oplossingsgerichte gespreksvoering met ouderen

Nederland wordt steeds ouder, waardoor deze leeftijdsfase tegenwoordig al zo’n 30 jaar beslaat. Tussen ouderen bestaan hierdoor veel onderlinge verschillen. Heterogeniteit en comorbiditeit zijn meer regel dan uitzondering. Dit vraagt om maatwerk. De beweging in de ggz voor ouderen gaat ook steeds meer van diagnosegestuurde zorg en incompetentie naar vraaggerichte hulpverlening, vitaliteit en zelfredzaamheid. De oplossingsgerichte manier van werken sluit hier goed bij aan. Exploratie of analyse van problemen is niet noodzakelijk, doelanalyses daarentegen wel: wat wil de cliënt voor het probleem in de plaats? De oudere wordt uitgenodigd zijn doel te formuleren en oplossingen te bedenken die passen in zijn referentiekader, omdat hij ze zelf bedenkt of eerder met succes heeft toegepast. Omdat de autonomie van de cliënt goed is gewaarborgd, bevordert dit de werkrelatie tussen cliënt en therapeut. Oplossingsgerichte gespreksvoering wordt al bij diverse doelgroepen met succes toegepast. Bij ouderen is deze manier van werken echter relatief nieuw.

Wat leer je?

Je neemt kennis van de achtergronden van oplossingsgerichte gespreksvoering, maakt zich de methode eigen en oefent met het uitvoeren van oplossingsgerichte methodieken bij oudere cliënten met uiteenlopende hulpvragen (50+). Je maakt kennis met oplossingsgerichte gespreksvoering met systemen (zoals mantelzorgers) en krijgt een introductie op de gespreksvoering met teams rondom de oudere cliënt in een instelling.

Inhoud

Oplossingsgerichte gespreksvoering met oudere cliënten kent veel overeenkomsten met de andere doelgroepen. Verschillen worden met name gezien bij ouderen met cognitieve problemen, zoals geheugenproblemen en een gebrekkig ziekte-inzicht t.g.v. dementie. Hierdoor wordt er gewerkt met aanpassingen, zoals herhalen van informatie, tekeningen, symbolen, rollenspel en training om blokkades die ontstaan door beperkingen, op te heffen. Ouderen met een gebrekkig ziekte-inzicht en geheugenproblemen hebben doorgaans moeite om een hulpvraag te formuleren. De hulpvraag wordt hierdoor meestal geformuleerd vanuit de directe omgeving. In instellingen kunnen technieken uit de oplossingsgerichte therapie worden toegepast op een mediatieve wijze: oplossingsgerichte behandeling via het zorgteam. Door aan het eind van elk gesprek te evalueren verbetert de kwaliteit van de interventie.

Aan de orde komen:

• basistechnieken en protocol van de oplossingsgerichte gespreksvoering
• meten en vergroten van de samenwerkingsrelatie 
• formuleren van (zinvolle) doelen: projecties in de toekomst en de wondervraag
• oplossingsgericht werken met systemen rondom de oudere (psychogeriatrische) cliënt