Door de beugel

Zien wat je te doen staat

Als arts heb je steeds drie typen problemen op te lossen:

• kennisproblemen: wat is er met deze patiënt aan de hand? Wat kunnen we verwachten? Hoe is dit zo gekomen?
• praktische problemen: hoe los ik dit probleem zo goed mogelijk op? en
• morele problemen: wat mag de patiënt verwachten? Wat mag, moet en mag ik niet doen?

Aristoteles, zoon van de hofarts van de koning van Macedonië, maakte al onderscheid tussen drie vormen van kennis. Zo is er episteme (wetenschappelijke kennis), techne (praktische kennis die ons technisch vaardig maakt) en phronesis (wijsheid die ethisch is). Dat laatste wordt vaak vertaald als: praktische wijsheid. Maar phronesis gaat erom dat je als arts ziet wat de juiste keuzes zijn en die met argumenten kunt onderbouwen. Wat je in bepaalde situaties te doen staat én hierop acteert.

We kunnen wel wat meer phronesis gebruiken

We proberen problemen vaak op te lossen met wetenschappelijke kennis en technieken. In kennis- en vaardighedenonderwijs staan episteme en techne dan ook centraal. Ook in het (nascholings)curriculum komt dat ruim aan bod. Maar alleen over deze twee vormen van kennis beschikken, is niet genoeg om een echte professional te zijn. Je kunt nog steeds heel goed, kundig en efficiënt, volstrekt de verkeerde dingen doen. Kortom, we hebben phronesis wat verwaarloosd. En we kunnen wijsheid en verstandigheid juist gebruiken om ethisch verantwoorde keuzes te maken. Om na het resultaat van alle afwegingen het juiste te kunnen doen.

Groeien in geloofwaardigheid

Deze masterclass is een praktische training waarin Menno de Bree u leert om systematisch uw eigen morele en ethische casuïstiek te analyseren. Het gaat daarbij niet om casussen waarbij praktische of theoretische problemen de hoofdrol een rol spelen (wat is hier aan de hand, hoe kan ik dit zo goed mogelijk aanpakken?) maar waarin phronesis-kwesties centraal staan: wat mag de patiënt hier redelijkerwijs verwachten? Waar houdt mijn verantwoordelijkheid op? Wat betekent het hier om als professional te handelen?

Wat zou u doen?

In deze masterclass leert u morele kwesties herkennen, classificeren en ‘oplossen’. Kwesties waar u als professional in uw dagelijks werk verantwoordelijk voor bent. Alleen en in groepen, in moreel beraden of andere vormen van (inter)professioneel overleg zoals intervisies en patiëntbesprekingen. Menno moedigt u daarom aan om uw eigen morele en ethische casuïstiek mee te nemen om met elkaar te ontrafelen.