Programma

Pijn bij mensen met een verstandelijke beperking

9.30 uur Registratie en ontvangst met verse koffie en iets lekkers

10.00 uur Opening door dagvoorzitter

Introductie op thema

Marijke Tonino, AVG bij ’s Heeren Loo en dokter Marijke

10.20 uur Pijn: waar hebben we het over?

• Wat is pijn: wat gebeurt er in het lijf en het brein? Is dit anders bij mensen met een verstandelijke beperking?
• Welke functie heeft pijn, welke soorten pijn zijn er en waarom is het signaleren van pijn zo belangrijk?
• Pijn vs pijnbeleving.

Gert-Jan de Haas, neuropsycholoog bij NAR-lab, CCE consulent en gast-docent aan de AVG-opleiding

11.10 uur Ochtendpauze met koffie/thee en vers fruit

11.30 uur Pijn bij mensen met een verstandelijke beperking

Mensen met een verstandelijke beperking zijn is veel opzichten anders dan andere mensen maar in nog veel meer opzichten juist heel erg gelijk. Hoe zit dit met pijn?

• Hoe wordt pijn ervaren door mensen met een verstandelijke beperking? Hoe uiten zij pijn en is dit anders dan bij anderen?
• Welke typen pijn komen veelal voor en welke signalen kunt u opvangen?

Veronica Fledderman, pijnspecialist en consulent palliatieve zorg bij Aveleijn

12.20 uur Vragen en discussie

12.30 uur Lunchpauze met uitgebreid lunchbuffet

Middagprogramma met keuzerondes

13.15 uur Keuzeronde I

Sessie A. Pijndiagnostiek in de praktijk

Door de beperkingen in de communicatie en het begrip is signaleren en onderzoeken van pijn bij mensen met een verstandelijke beperking vaak een grote uitdaging. Begeleiders die de client dagelijks zien spelen daarin een belangrijke rol. Zij zien het best de veranderingen in gedrag die een signaal kunnen zijn voor pijn. In deze workshop zullen we dieper ingaan op wat je kunt doen als je signalen van pijn bij je client ziet. Welke informatie is belangrijk om te verzamelen? Welke hulpmiddelen of (meet)instrumenten kun je hierbij gebruiken? Wat kan je zelf doen om de pijn of het ongemak te verlichten? Wie moet je inschakelen voor de diagnostiek en behandeling? En wat kunnen zij dan doen?

Bij Ipse de Bruggen werken we vanaf 2012 met een richtlijn pijn, die we in 2019 hebben herschreven met de nieuwste inzichten. In de richtlijn staat beschreven hoe pijndiagnostiek methodisch wordt uitgevoerd en wie daarbij betrokken zijn. Vanuit de wetenschappelijke literatuur zijn ook aanbevelingen voor de aanpak van pijndiagnostiek bij mensen die zelf niet goed kunnen communiceren over pijn. In de workshop zullen we verder ingaan op deze aanbevelingen aan de hand van een voorbeeld.

Leendert Sneep, Fysiotherapeut Expertisecentrum en Pijnteam Ipse de Bruggen

Sessie B. Somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten (SOLK)

In de algemene bevolking ligt de prevalentie van SOLK op ongeveer 20-26%. Daarbij komen o.a. hoofd-, rug-, gewrichts- en buikpijn veel voor. Ook mensen met een verstandelijke beperking hebben SOLK.

• Hoe uit zich dat dan? En wat kun je doen in de begeleiding en behandeling?

Aan de hand van het biopsychosociale model krijg je antwoorden en handreikingen voor SOLK bij mensen met een verstandelijke beperking.

Rianne van Dijken, AVG en seksuoloog bij Mooi mijn lijf

14.30 uur Middagpauze met frisdrank en iets lekkers

14.45 uur Keuzeronde II

Sessie C. Een diagnose en dan?

Een goede pijnanamnese is vaak niet mogelijk. Dit maakt het stellen van de juiste pijndiagnose niet gemakkelijk. Hoe kun je dit zo goed mogelijk doen? En als je dan de diagnose pijn hebt gesteld, hoe ga je dan verder? Welke (niet) medicamenteuze behandelingen staan tot je beschikking en wat zijn de dingen waar je dan rekening mee moet houden?

Marijke Tonino

Sessie D. Anders kijken naar pijn

Pijn bij mensen met een (ernstig) verstandelijke beperking blijkt dikwijls moeilijk te signaleren. Met de inzet van diverse pijnmeetinstrumenten en toenemende kennis rondom pijn, is er wel verbetering gekomen in het herkennen en duiden van pijn. Echter blijft het nog vaak een uitdaging om pijn op de juiste manier te behandelen als de oorsprong van pijn niet gevonden wordt. Bij onduidelijkheid rondom pijn wordt vaak gestart met de eerste stap van de pijnbestrijdingslijn: de inzet van niet-medicamenteuze ondersteuning. Complementaire zorg valt onder deze eerste stap; maar wat is dat nu eigenlijk? En welke resultaten zijn er behaald met het inzetten van deze vorm van zorg?

Wat complementaire zorg precies inhoudt gaat we in deze workshop met elkaar verkennen. De workshop geeft inzicht in wat complementaire zorg inhoudt en hoe deze vorm van zorg eigenlijk al diep geïmplementeerd is binnen de VGZ. We verkennen hoe professionals in de VGZ deze vorm van zorg in (kunnen) zetten, naast de reguliere zorg, om pijn te verminderen en/of te bestrijden.

Sylvia Loos, adviseur zorg en ondersteuning voor mensen met ernstige meervoudige beperkingen bij Expertisecentrum Sherpa

16.00 uur Einde programma, napraten met een drankje en (gezonde) snack