Medicatie bij nierfunctiestoornissen - cursus voor apothekers
Een belangrijke taak van de apotheker is de medicatiebewaking, in de breedste zin van het woord. Een goede uitwisseling van gegevens is daarbij van groot belang, maar voldoet nog niet altijd aan de eisen die apothekers daaraan stellen. Bepaalde contra-indicaties voor sommige geneesmiddelen zoals astma en diabetes mellitus zijn eenvoudig af te leiden uit de medicatie, maar voor goede medicatiebewaking op het gebied van nierfunctiestoornissen...
Prijzen
Beroepen
Competenties
Omschrijving
Nog steeds is vaak de nierfunctie alleen bekend bij de behandelend arts en het klinisch laboratorium, hoewel een meerderheid van de apothekers meldt beschikking over nierfunctiewaarden te hebben. Gelukkig heeft dus een groeiend aantal apotheken inmiddels toegang tot nierfunctiewaarden.
Op de website van de KNMP staat informatie voor kennisdeling van specialist, huisartsen en apothekers over nierfunctiewaarden. Deze hulpmiddelen kunnen apothekers helpen om daadwerkelijk de beschikking te krijgen over nierfunctiegegevens en deze toe te passen voor medicatiebewaking op basis van nierfunctiewaarden en de daarbij behorende begeleiding van personen met een verminderde nierfunctie. Hierdoor worden ongewenste medicatiegerelateerde effecten zoveel mogelijk voorkomen. Op steeds meer plaatsen wordt op dit gebied samenwerking gezocht en worden initiatieven ontplooid om door uitwisseling van gegevens tussen artsen, laboratoria en apothekers, de medicatiebewaking bij nierfunctiestoornissen te verbeteren.
Deze cursus, met vaak voorkomende praktijksituaties, biedt een goede opstap om de benodigde kennis op te doen voor de samenwerking op dit gebied.
Inleiding
Een belangrijke taak van de apotheker is de medicatiebewaking, in de breedste zin van het woord. Een goede uitwisseling van gegevens is daarbij van groot belang, maar voldoet nog niet altijd aan de eisen die apothekers daaraan stellen. Bepaalde contra-indicaties voor sommige geneesmiddelen zoals astma en diabetes mellitus zijn eenvoudig af te leiden uit de medicatie, maar voor goede medicatiebewaking op het gebied van nierfunctiestoornissen zijn gegevens van artsen en andere zorgverleners in de keten nodig.
Sinds een aantal jaren kan de apotheker – nadat de patiënt daartoe desgevraagd toestemming heeft gegeven – een aantal laboratoriumwaarden aan de betreffende arts vragen. Zo kunnen apothekers nog beter hun taak als behandelaar oppakken, in het belang van de veiligheid van de patiënt.
Uit het HARM-onderzoek (Hospital Admissions Related to Medication) is gebleken dat een verminderde nierfunctie een onafhankelijke risicofactor is. De toenmalige medicatiebewaking op verminderde nierfunctie in de zorgketen schoot blijkbaar tekort.
Leerdoelen
Na het doorlopen van deze cursus:
- kunt u de geneesmiddelen onderscheiden die een grote kans op problemen geven bij verminderde nierfunctie
- kunt u de GFR (glomerulaire filtratiesnelheid) van de nieren berekenen uit het serumcreatinine en kent u de beperkingen van de voornaamste formules die hiervoor worden gebruikt
- kunt u, met inachtneming van de relevante Medisch-Farmaceutische Beslisregels, artsen adviseren wanneer een voorgeschreven geneesmiddel een contra-indicatiemelding geeft bij een patiënt met verminderde nierfunctie
- kunt u patiënten adviseren over medicijnen en nierproblemen
- kunt u de deskundigheid van uw apotheekteam bevorderen op het gebied van nierfunctiestoornissen en geneesmiddelen