Bariatrische chirurgie en farmacokinetiek

Obesitas is een chronische ziekte met vele gezondheidsrisico’s en inmiddels geassocieerd met ca 200 verschillende aandoeningen. Naast hormonale veranderingen kan ook de farmacokinetiek van geneesmiddelen zijn gewijzigd door obesitas. Op dit moment bestaat de behandeling uit leefstijladviezen, farmacotherapie en bariatrische chirurgie. 

In Nederland vinden jaarlijks meer dan 12.000 bariatrische operaties plaats. Het doel van een bariatrische operatie is het lichaamsgewicht te verminderen en het hormonale metabolisme te normaliseren. De meest uitgevoerde ingrepen in Nederland zijn de gastric sleeve en de gastric bypass, onder te verdelen in de Roux-en-Y gastric bypass en de Mini gastric bypass.

Bariatrische chirurgie brengt veranderingen van het maagdarmkanaal tot stand. Deze veranderingen kunnen invloed hebben op de farmacokinetiek en -dynamiek van geneesmiddelen of kunnen reden zijn voor een contra-indicatie voor een aantal geneesmiddelen. 

Bepaalde toedieningsvormen zijn mogelijk ook minder geschikt voor patiënten na een bariatrische operatie. De veranderingen in het maagdarmkanaal kunnen leiden tot klachten als reflux, dumping-syndroom, maar ook ernstige complicaties, zoals een inwendige herniatie. Tot slot kunnen tekorten optreden aan vitamines en mineralen die tot diverse klachten kunnen leiden en waarvoor levenslange suppletie is vereist.

Tijdens de nascholing Farmacotherapie na bariatrische chirurgie komen onder andere de volgende onderwerpen aan bod:

•   Welke hormonale veranderingen spelen een rol bij de chronische ziekte morbide obesitas?

•   Welke medicamenteuze opties zijn op dit moment beschikbaar en hoe effectief zijn deze?

•   Wat zijn de voor- en nadelen van de verschillende bariatrische operaties? 

•   Welke invloed hebben deze bariatrische operaties op de farmacokinetiek en -dynamiek van geneesmiddelen? 

•   Welke pijnstillers kunnen gebruikt worden na bariatrische chirurgie?

•   Kan een patiënt nog een preparaten met een gereguleerde afgifte gebruiken?

•   Welke antistolling is betrouwbaar te gebruiken na bariatrische chirurgie en welke niet? 

•   Zijn orale anticonceptiva nog betrouwbaar na de operatie?

•   Van welke vitamines en mineralen is suppletie nodig na een bariatrische operatie?

•   Bij welke geneesmiddelen is therapeutic drug monitoring noodzakelijk?

De cursus gaat in op de veranderingen in het neuro-endocriene systeem bij morbide obesitas en de diverse medicamenteuze behandelopties. Daarnaast krijgt u handvatten om het geneesmiddelengebruik te optimaliseren bij de steeds groter wordende groep patiënten die bariatrische chirurgie hebben ondergaan. De verschillende soorten bariatrische operaties komen aan de orde en het gebruik van geneesmiddelen wordt besproken aan de hand van casuïstiek. Na afloop van de nascholing kunt u het geleerde meteen toepassen in uw eigen praktijk.